18 KASIM AVRUPA ANTİBİYOTİK FARKINDALIK GÜNÜ
Enfeksiyon hastalıkları toplumda en sık görülen hastalıkların başında gelmektedir. Bu hastalıklara bakteri, virus, parazit ve mantarlar neden olmaktadır. Bu hastalıkların tedavisinde mikropların üremesini durduran ya da onları öldüren antimikrobiyal ajanlar sıklıkla kullanılmaktadır. Bunlar içerisinde hepimizin bildiği gibi antibiyotikler, en sık kullanılanlarıdır.
ANCAK UNUTULMAMALIDIR Kİ ANTİBİYOTİKLER ESAS OLARAK BAKTERİLERE KARŞI ETKİLİDİR. ÖZELLİKLE EN SIK ETKEN OLARAK KARŞILAŞILAN VİRÜSLERE HİÇBİR ETKİSİ YOKTUR.
Antibiyotikler özellikle gereksiz yere yaygın ve yanlış kullanıldığında antibiyotiklere hızla direnç gelişebilir. Antibiyotik direnci, vücutta bakterilerin antibiyotik varlığında dahi çoğalabilmeleri ve canlılıklarını sürdürebilmeleri anlamına gelmektedir.
Bugün dirençli bakterilerin neden olduğu enfeksiyon hastalıkları dünyada ve ülkemizde insanlığı tehdit eden, ciddi bir sorun haline gelmiştir. Eğer antibiyotik kullanımı kontrol altına alınamazsa kolaylıkla tedavi edilebilecek bir enfeksiyon hastalığı bile, direnç nedeniyle ölümcül olabilecek, insanlık antibiyotik öncesi çağa geri dönmek durumu ile karşı karşıya kalacaktır.
Ülkemizde antibiyotikler, en çok kullanılan ilaçlar içerisinde hala birinci sıradadır ve ne yazık ki yapılan araştırmalar bunların önemli bir kısmının gereksiz ya da yanlış kullanıldığını ortaya koymaktadır. Örneğin; nezle, grip gibi antibiyotik tedavisine hiç gerek olmayan virüsler ile oluşan hastalıklarda bile ülkemizde yaygın olarak antibiyotik kullanıldığı tespit edilmiştir.
Bizim ülkemiz ve dünya genelinde antibiyotik direnç gelişimini önlemek ve yanlış kullanım oranlarını düşürmek için antibiyotikleri doğru kullanma konusunda toplum olarak farkındalığımızı ve duyarlılığımızı artırmamız gerekmektedir.
Bu amaçla Antibiyotik direncine dikkatini çekmek amacıyla Avrupa Parlamentosu 2008 yılında, 18 Kasım tarihini “Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü” olarak ilan etmiştir. 2008 yılından bu yana düzenlenen 18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü etkinliklerine ülke olarak katılmakta ve duyarlılığı artırıcı kampanyalar düzenlemekteyiz.
“Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü”ne denk gelen hafta aynı zamanda Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “Dünya Antibiyotik Farkındalık Haftası” olarak kabul edilmiş ve tüm dünyada küresel bir sorun olan antibiyotik direncine kamuoyunun farkındalığının arttırılması amaçlanmıştır. Antibiyotiklerin gereksiz kullanımının engellenmesini hedefleyen bu aktivitelerle doğru antibiyotik kullanımının önemi ve doğru olmayan antibiyotik kullanımının doğuracağı sonuçlar konusuna dikkat çekilmektedir.
Akılcı antibiyotik kullanımı konusunda
Halkımız;
- Hekim reçete etmedikçe antibiyotik kullanmamalıdır.
- Özellikle grip ya da nezle gibi virüslere bağlı solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotiklerin tedavide yeri olmadığını unutmamalıdır.
- Hekim önerdiğinde antibiyotikleri mutlaka verilen doz, şekil ve sürede kullanmalıdır.
- Hasta kendisini iyi hissetse bile tedaviyi hekimin belirttiği süreden önce sonlandırmamalıdır.
Hekimlerimiz;
- Antibiyotikleri yalnızca bakteri enfeksiyonlarının tedavisi için önermelidir. Bu enfeksiyonların doğru tanısı için gerektiğinde laboratuvar ile işbirliği yapmalıdır.
- Grip ve nezle gibi virüslere bağlı solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotiklerin yeri olmadığını hastalara iyice anlatmalı, hasta ısrar etse bile bu gibi durumlarda antibiyotik önermemelidir.
- Hastaya hastalığı ve tedavisi hakkında gerekli bilgilendirmeyi yapmalıdır.
Eczacılarımız;
- Reçetesiz antibiyotik talep eden hastalara, antibiyotiğin soğuk algınlığı, nezle gibi virüslere bağlı hastalıklarda kullanılmayacağı konusunda bilgilendirme yapmalı, antibiyotiklerin mutlaka reçete ile kullanılması gerektiği konusunda bilgi vermeli ve hekime yönlendirmelidir.
- Reçete varlığında da hastanın tedaviyi hekimin önerdiği şekilde uygulaması için gereken bilgiyi vermeli ve bunun iyice anlaşıldığından emin olmalıdır.
- Hastalara, daha önceki bir hastalığında kullandığı antibiyotiğin, tekrar benzer hastalığa yakalansa bile hekime danışmadan kullanmaması gerektiği konusunda bilgi vermelidir.
Antibiyotikler;
- Ateş Düşürmez
- Ağrı Dindirmez
- Virüslere Bağlı Enfeksiyonları Tedavi Edemez
- Yaygın ve Yanlış Kullanıldığında Hızla Direnç Gelişir.
- Direnç Geliştiğinde Antibiyotikler Esas Etki Beklediğimiz Bakterilerin Neden Olduğu Enfeksiyonların Tedavisinde de Etkisiz Hale Gelir.
Antibiyotik Farkındalık Günü’nün (18 Kasım) Farkında Olun Sevgili
Hekimlerimiz; Gereksiz Yere Antibiyotik Reçete Etmeyiniz,
Sevgili Vatandaşlarımız; Hekiminize Danışmadan Asla Antibiyotik Kullanmayınız.
Farkındalık oluşturma adına yapmış olduğu bilgilendirmeden dolayı Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Çiğdem KADER’e teşekkür eder, hastalarımıza sağlıklı günler dileriz.